Bilim insanları, 66 milyon yıl evvel çarparak uçamayan dinozorlar da dahil Dünya’daki canlıların yüzde 75’ini yok eden “Chicxulub” ismi verilen asteroitin, Jüpiter’in yörüngesinin dışında oluştuğunu ve karbon içeren az bir çeşit olduğunu tespit etti.
Science mecmuasının internet sitesindeki habere nazaran, “Chicxulub asteroiti”nin oluşturduğu yeryüzü katmanını inceleyen bilim insanları, kelam konusu asteroitin, C-tipi denilen karbonlu kondrit tipi az bir asteroit olduğunu keşfetti.
Çalışmayı yürüten milletlerarası araştırma grubu, çarpmanın oluşturduğu yeryüzü katmanından alınan örneklerde eser ölçüde rutenyum metali buldu. Bulgular, dinozorların kuşağının tükenmesine yol açan “Chicxulub asteroiti”nin, Jüpiter’in yörüngesinin ötesinde, Güneş Sistemi’nin oluşumunun birinci periyotlarında ortaya çıkan çok ender karbonlu kondrit tıpta bir asteroit olduğunu ortaya çıkardı.
Çalışmanın, Meksika’nın Yucatan Yarımadası’ndaki Chicxulub köyü yakınlarında, deniz yatağının altındaki çarpma kraterinde 2016’da yapılan araştırma ile uyumlu olduğu kaydedildi.
Araştırmanın başyazarı, Köln Üniversitesinden kozmokimyacı Dr. Mario Fischer-Gödde, rutenyumun Dünya’daki az elementlerden olduğunu, öte yandan, Güneş Sistemi’ndeki gökcisimlerinde 100 kat daha fazla bulunduğunu belirtti.
K-Pg hududu da denilen, Kretase-Paleojen yok oluşu periyodunda oluşan yeryüzü katmanlarından alınan 5 örnekte inceleme yapan Fischer-Gödde liderliğindeki takım, rutenyumun 7 kararlı izotopunun oranının bütün örneklerde tıpkı olduğunu keşfetti. Takım, bilinen karbonlu meteoritlerde ölçülen kıymetlerle de uyumlu olan bulgunun, kelam konusu katmanın “Chicxulub asteroiti” kaynaklı olduğuna işaret ettiğini belirtti.
Öte yandan araştırma grubu, 36 milyon ila 470 milyon yıl önceye tarihlenen başka beş çarpma kraterindeki rutenyum oranlarının, K-Pg sınırındakinden farklı olduğu ve Güneş’e daha yakın oluşan silisli (S-tipi) meteorların kıymetleriyle örtüştüğünü tespit etti.
Karbonlu kondrit içeren asteroitlerin, Güneş Sistemi’nin oluşumunun çabucak sonrasına yani 4,6 milyar yıl öncesine tarihlenen kalıntılar olduğu, Güneş’in sıcaklığıyla kolay kolay buharlaşabilen çok ölçüde su, karbon ve öbür uçucu moleküller içerdiği biliniyor.
C-tipi asteroitlerin Dünya’ya birinci 1 milyar yıl boyunca çarptığı ve hayatın oluşmasına yardımcı olabilecek su ve organik molekülleri sağladığı düşünülüyor. Gezegenlerin çekim kuvvetlerinin, hala Mars ve Jüpiter ortasındaki asteroit jenerasyonunun dış bölgelerinde bulunan kelam konusu asteroitleri Güneş sisteminin iç bölgelerine yönlendirdiği, “Chicxulub asteroiti”ne yakın büyüklükteki asteroitlerin ise her birkaç yüz milyon yılda bir Dünya’nın yörüngesiyle kesişecek yörüngelere fırlatılabileceği kaydediliyor.
Araştırmanın sonuçları, “American Association for the Advancement of Science (AAAS)” mecmuasında yayımlandı.